Το τραγικό δυστύχημα με τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη την 01 Μαρτίου του 2023 μας φέρνει στη μνήμη την τραγωδία του τουριστικού λεωφορείου με τους 21 νεκρούς μαθητές το 2003 και το ατύχημα του 1999 με το πούλμαν των οπαδών του ΠΑΟΚ, όπου 6 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην ίδια περιοχή. Η μη λειτουργία, μέχρι και σήμερα, του European Train Control System (ETCS) στα ελληνικά τρένα χρηματοδοτήθηκε και ξεκίνησε την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 και καταδεικνύει εμφατικά, ότι μετά από σχεδόν 20 χρόνια και την ώρα που η τηλεματική έχει κάνει άλματα, τα τρένα στη χώρα μας εξακολουθούν να παραμένουν «τυφλά», θέτοντας καθημερινά σε κίνδυνο χιλιάδες επιβάτες, επιτρέποντας στο ανθρώπινο λάθος να πρωταγωνιστεί σε τραγικά δυστυχήματα.
Αν απαλύνει τον πόνο των οικείων τους, να γράψουμε ότι οι επιβάτες των μπροστινών βαγονιών του επιβατικού τρένου, που χάθηκαν τόσο άδικα, πιθανότατα σε κατάσταση ύπνου (λόγω ώρας) δεν ένιωσαν πόνο. Η σύγκρουση ήταν σφοδρή και ακαριαία. Δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο για τους δεκάδες τραυματίες του τραγικού δυστυχήματος. Αλλά κυρίως, πόνο ψυχικό και διαχρονικό νιώθουν αυτοί που έμειναν πίσω να περιμένουν. Ο χρόνος θα περάσει γρήγορα, και πάντοτε ο χρόνος οδηγεί στη λήθη. Οι άνθρωποι ξεχνάμε γρήγορα. Οι πληγές των γονιών αυτών όμως με τα παιδιά τους να λείπουν, θα παραμείνουν ανεξίτηλες. Όπως και των γονιών του 1999 και του 2003. Μπορούμε να αποτρέψουμε αντίστοιχα περιστατικά στο μέλλον αποκηρύσσοντας μαζικά τη λογική «πάμε και όπου βγει». Δεν είναι συνετό να επιρρίψουμε όλες τις ευθύνες σε ένα μόνο άτομο. Δεν είναι μόνο το λάθος του σταθμάρχη. Τα λάθη είναι ανθρώπινα.
Θα γράψω ξανά τα λόγια του 2020: «Οι πολίτες της Ελλάδας εμπιστεύονται τη διαχείριση της εγκυμοσύνης της γυναίκας ή της κόρης τους σε έναν επαγγελματία γυναικολόγο ιατρό, με άρτια μαιευτική και χειρουργική κατάρτιση για παν ενδεχόμενο, αλλά στην διαχείριση θεμελιωδών αγαθών για τη ζωή τους, όπως το δίκτυο μεταφορών της χώρας μας, δεν αντιλαμβάνονται πολλές φορές ότι χρειάζονται τον καλύτερο για να σχεδιάσει και να διαχειριστεί την απρόσκοπτη διασφάλιση αυτού του αγαθού για λογαριασμό τους.
Είναι η ψευδαίσθηση διάστασης του ιδιωτικού και του δημοσίου συμφέροντος. Όταν κάτι θεωρούμε ότι μας θίγει ατομικά και αποκλειστικά σε προσωπικό επίπεδο, όπως μια εγκυμοσύνη, υπεύθυνο ορίζουμε τον εαυτό μας για το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα. Όταν κάτι θεωρούμε ότι μας θίγει συλλογικά, όπως η μετακίνησή μας με ένα τρένο από μια πόλη της χώρας μας σε μια άλλη, υπεύθυνο ορίζουμε την εξιδανίκευση της πολιτικής μας επιλογής για το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα. Αν μπορούν ολόκληρα κράτη να αλλάξουν και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα για να συνεχίσουν να υπάρχουν και να εξελίσσονται, τότε οφείλουμε να αλλάξουμε κι εμείς.
Επενδύστε στη γνώση με τις επιλογές σας, πολιτικές και ευρύτερες, και εγώ μπορώ να σας εγγυηθώ ότι θα αλλάξουν όλα γύρω μας προς το καλύτερο. Δεν έχω άλλα να πω για να πείσω τους συμπολίτες μας, ότι είναι προς το συμφέρον μας, τόσο το δημόσιο όσο και το ιδιωτικό, να λαμβάνονται αποφάσεις για τη ζωή μας με άξονα τη γνώση. Γνώση χρειάζεται ο πολίτης στις αποφάσεις που λαμβάνονται για τη ζωή του. Γνώση χρειάζεται, όχι επαγγελματίες πολιτευτές. Γνώση χρειάζεται, όχι χειραψίες και χτυπήματα στην πλάτη. Γνώση χρειάζεται, όχι υποσχέσεις. Πρόσωπα κατάλληλα να διαχειριστούν την πορεία αυτής της χώρας, και όχι κομματικά πιόνια, που για μια ακόμα φορά θα κάνουν κομματικούς και ακατάλληλους διορισμούς σε καίριες θέσεις ευθύνης στον κρατικό μηχανισμό.
Όχι όλα στην τύχη για μια ακόμα φορά». Η ευθύνη για την αποτροπή ανάλογων τραγικών γεγονότων ξεκινά από εμάς.
Χειλάς Θ. Παν.
(*) Στις τρίτες χώρες δεν καταγράφονται αντίστοιχα ατυχήματα με μετωπική σύγκρουση αμαξοστοιχιών.