Καλαμάτα: η προηγούμενη μέρα…
ΜΕ τουλάχιστον δέκα υποψηφίους να διεκδικούν την θέση του πρώτου πολίτη της Καλαμάτας θα ήταν φρόνιμο να προσπαθήσουμε να αναλύσουμε το κληροδότημα της απερχόμενης δημοτικής αρχής προς τους διαδόχους.
Γράφει ο ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
πολιτικός μηχανικός
Από πού να αρχίσει κανείς, είναι πολλά τα χρόνια και ακόμα περισσότερα τα θέματα, οι αποφάσεις, οι δράσεις και οι επιπτώσεις.
ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (ΓΠΣ)
Κατ’ αρχήν η πόλη ως καποδιστριακός Δήμος, απέκτησε Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο με ημερομηνία εφαρμογής 3 Μαΐου 2011, βασικό βήμα για την ανάπτυξή της. Η αλήθεια είναι πως δεν θυμόμαστε και πολλά πράγματα που να αφορούν εκ των προτέρων γνωστοποίησή του, ούτε γνωρίζουμε αν υπήρξαν αντιδράσεις για την αρχική μελέτη πριν αυτή κυρωθεί. Και αν υπήρξαν, δεν φάνηκε να ευαισθητοποιείται κάποιος ώστε να διορθώσει τα κακώς κείμενα και τις «αδικίες» για τις οποίες σήμερα γίνεται συνεχής αναφορά από τους υποψηφίους δημάρχους. Δεν είναι τυχαίο πως για τα ΓΠΣ που συντάχθηκαν σε άλλους δήμους της Μεσσηνίας ελήφθησαν υπόψη τα αρνητικά αποτελέσματα συγκεκριμένων τμημάτων του ΓΠΣ Καλαμάτας, και προσάρμοσαν την προσέγγισή τους με κατά τεκμήριο θετικά αποτελέσματα. Η κορυφή των θεμάτων του ΓΠΣ ήταν η αντιμετώπιση της ημιορεινής ζώνης Π1 και οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στη δυνατότητα δόμησης κατοικίας (ισόγειο μεικτής επιφάνειας 80τ.μ.). Η άμεση αντίδραση των πολιτών μετά την κύρωση, οδήγησε την δημοτική αρχή σε υποσχέσεις αναθεώρησης στο χρόνο που επιτρέπει ο νόμος (μετά την παρέλευση πενταετίας) όμως η απόπειρα αυτή απορρίφθηκε με κανονιοβολισμούς. Αιτία: δεν είναι δυνατόν να μεταβάλεις και μάλιστα προς τα πάνω, αυτό που εσύ πρότεινες, ψήφισες και εφάρμοσες. Οι τυπικοί λόγοι ακύρωσης που επικαλέστηκε η δημοτική αρχή απερρίφθησαν καθ’ ότι θα δημιουργούσαν αρνητικό δεδικασμένο για την πλειονότητα των κυρωμένων ΓΠΣ της χώρας.
Η ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ
Έγινε ανάπλαση της πλατείας και πεζόδρομων γύρω από αυτήν, πλην όμως δεν υπήρξε καμία μελέτη πάνω σε βιοκλιματική προσέγγιση, ούτε καν σε θέματα σκιασμένων χώρων παραμονής πολιτών. Ήδη έχει φανεί η κακή ποιότητα εφαρμογής με αποκολλήσεις υλικών και αποδιοργάνωση πλακόστρωσης. Επιπλέον δεν δόθηκαν ικανοποιητικά κίνητρα στους χώρους αυτούς, για επιπλέον επενδύσεις ή για αξιοποιήσεις των ήδη υπαρχόντων κτιρίων και υποδομών. Μοιραία, το κόστος των αναπλάσεων αυτών άφησε αρκετά πίσω τις απαιτούμενες παρεμβάσεις στις «δεύτερες» συνοικίες της πόλης. Μεμονωμένες και σποραδικές εργασίες χωρίς συνέχεια με σκοπό την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων χωρίς ολιστική προσέγγιση.
ΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΧΟΡΟΥ
Η Καλαμάτα απέκτησε μέγαρο χορού. Σε βιβλίο αρχιτεκτονικών μελετών που έχω στο γραφείο μου από το 2009, συμπεριλαμβάνεται στις μελέτες «ολοκληρωμένες μη υλοποιηθείσες». Οφείλουμε να αναδείξουμε το επίτευγμα της ολοκλήρωσης σε βαθμό λειτουργίας και υποδοχής εκδηλώσεων, και να «θάψουμε» τα προεόρτια και τα μεθεόρτια της διαδικασίας υλοποίησης. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε βέβαια τα επί μέρους και το συνολικό κοστολόγιο, με αιματηρά αποτελέσματα για το ταμείο του δήμου, όχι όμως και για τους συντελεστές του.
ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΠΟΛΗΣ
Τα σχέδια πόλης είναι κάτι που έχουμε θίξει πάμπολλες φορές και θα συνεχίσουμε να το θίγουμε όσο υπάρχουν εκκρεμότητες. Το φιάσκο με την πράξη εφαρμογής Ασπροχώματος και την προχειρότητα που αυτή αντιμετωπίστηκε όταν υπήρχαν υποσχέσεις εξ ορισμού παράνομες, καταδεικνύει την προσπάθεια να χαϊδέψουμε αυτιά και όχι να έχουμε αποτέλεσμα, και μάλιστα τη στιγμή που εντός σχεδίου πόλης υπάρχουν πάνω από 1000 στρέμματα γης όπου εκκρεμούν οι συντάξεις ή οι μεταγραφές των πράξεων εφαρμογής. Μετά από όλα αυτά και μετά την ολοκλήρωση θεμάτων που ακόμα χρονίζουν, όπως το σχέδιο πόλης Βέργας και η κύρωση του οδικού δικτύου Λαιίκων, μπορούμε να συζητάμε για νέες επεκτάσεις και νέες εντάξεις στο σχέδιο πόλης.
ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Στα ίδια πλαίσια ως παράλληλη δράση, πρέπει να αναφερθεί η αντιπλημμυρική προστασία. Τα τελευταία χρόνια με τα έντονα καιρικά φαινόμενα αναδείχθηκε το πρόβλημα, η αντιμετώπιση όμως είναι αποσπασματική και προσωρινή. Πρόσφατο παράδειγμα η περιοχή των οικισμών της Αλαγονίας για το οποίο έχουμε αναφερθεί εκτενέστερα στο παρελθόν. Τα φαινόμενα όμως του Σεπτεμβρίου 2016 ως αποκατάσταση και μελλοντική πρόληψη, δεν έχουν αντιμετωπιστεί ακόμη.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΟΣΧΕΣΕΙΣ
Επιγραμματικά μόνο θα αναφερθούμε σε προγραμματικές υποσχέσεις που ο μέσος πολίτης που ασχολείται με τα κοινά, δεν μπορεί να εντοπίσει. Βασικό ζήτημα είναι οι αθλητικές υποδομές. Πολλές μελέτες, πολλοί δεσμευμένοι χώροι για αθλοπαιδίες και αθλητικά κέντρα, αλλά «τηγανίτες» τίποτα. Τουλάχιστον μετά από 30 χρόνια άλλαξε το πανί του κλειστού γηπέδου της Τέντας, που σημειωτέον επρόκειτο για προσωρινή αθλητική εγκατάσταση. Το ίδιο σημαντικό είναι το θέμα των σχολικών κτιρίων που συντηρούνται με πρωτοβουλίες των συλλόγων. Έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν για την ανάγκη αισθητικής και ενεργειακής αναβάθμισης. Άυλες δράσεις όπως το θέμα της οργανωμένης τουριστικής πολιτικής και το θέμα της στάθμευσης με επέκταση το κυκλοφοριακό, είναι αντικείμενα που δεν έχουν ολιστική αντιμετώπιση αλλά θα αναλύσουμε εκτενώς σε επόμενα άρθρα. Ένα καρναβάλι, μια λευκή νύχτα και ένα ρεκόρ Guinness στη Bachata δεν αποτελούν μέρος γενικότερου πλάνου προσέλκυσης τουριστών.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ –ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
Στο θέμα της συμμετοχικής δημοκρατίας, οφείλουμε να παραδεχτούμε πως η απερχόμενη δημοτική αρχή έκανε ανοιχτές διαβουλεύσεις και διαγωνισμούς για σημαντικά θέματα που αφορούν την πόλη όπως η βιώσιμη αστική ανάπτυξη και οι αναπλάσεις περιοχών και λιμανιού. Ενημερώνουμε όμως πως τα αποτελέσματα έμειναν στα χαρτιά και στα συρτάρια, καθώς δεν ελήφθησαν υπόψη ούτε αξιοποιήθηκαν κατά τις τελικές αποφάσεις. Η δημοτική αρχή υπήρξε προσωποκεντρική και τα μέλη σώπαιναν μπροστά στις αποφάσεις του ενός θυμίζοντας πρακτικές ηγετών ανατολικών κρατών. Άλλωστε οι περισσότερες από τις ανωτέρω περιπτώσεις δεν αφορούν τελικά έργα προς υλοποίηση αλλά μείνανε στο «θεαθήναι». Κληροδότημα: εκκρεμότητες.
