Η εκπαίδευση αποτελεί τη βάση για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη συνοχή της κοινωνίας. Ωστόσο, οι πρόσφατες πολιτικές για την παιδεία φαίνεται να στερούνται οράματος, εστιάζοντας κυρίως στη μείωση του κόστους, αντί στην ουσιαστική ενίσχυση του εκπαιδευτικού συστήματος. Στον Δήμο Καλαμάτας, οι επιπτώσεις αυτής της προσέγγισης είναι εμφανείς, με την έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού και την υποβάθμιση των σχολικών μονάδων να υπονομεύουν την εκπαιδευτική και κοινωνική πρόοδο της περιοχής.
Οι Πολιτικές Επιλογές και οι Επιπτώσεις τους
Οι συγχωνεύσεις σχολείων, το κλείσιμο σχολικών μονάδων σε χωριά, η αύξηση του αριθμού μαθητών ανά τάξη και η γενικευμένη υποχρηματοδότηση δεν είναι τίποτα περισσότερο από προσπάθειες εξοικονόμησης πόρων, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι μακροπρόθεσμες συνέπειες για την κοινωνία.
Οι συνέπειες αυτών των πολιτικών είναι ιδιαίτερα αισθητές:
- Μείωση της Εκπαιδευτικής Πρόσβασης: Το κλείσιμο σχολείων σε χωριά αναγκάζει τους μαθητές να μετακινούνται καθημερινά σε μεγάλες αποστάσεις, αυξάνοντας το άγχος και το κόστος για τις οικογένειές τους.
- Υποβάθμιση της Εκπαιδευτικής Ποιότητας: Η αύξηση των μαθητών ανά τάξη δυσχεραίνει την εξατομικευμένη διδασκαλία, ιδιαίτερα για μαθητές με ειδικές ανάγκες ή μαθησιακές δυσκολίες.
- Αναπαραγωγή Κοινωνικών Ανισοτήτων: Η γκετοποίηση συγκεκριμένων σχολείων από παιδιά Ρομά και ευάλωτες ομάδες εντείνει την κοινωνική ανισότητα και υπονομεύει τη διαπολιτισμική ένταξη.
Η Έλλειψη Οράματος της Δημοτικής Αρχής Καλαμάτας
Στον Δήμο Καλαμάτας, η δημοτική αρχή φαίνεται να ακολουθεί το μοτίβο της κεντρικής κυβέρνησης, δίνοντας προτεραιότητα στην εξοικονόμηση πόρων για «άρτον και θεάματα»,αντί για την ενίσχυση της δημόσιας παιδείας.Η έλλειψη οράματος είναι εμφανής, καθώς:
- Δεν Υπάρχει Στρατηγικό Σχέδιο: Η δημοτική αρχή δεν έχει αναπτύξει ένα συνεκτικό σχέδιο για τη στήριξη των σχολείων, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές.
- Αδυναμία Ανάπτυξης Υποδομών: Παρά τις διαρκείς εκκλήσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας, οι σχολικές υποδομές παραμένουν σε κακή κατάσταση, χωρίς σοβαρές προσπάθειες αναβάθμισης, παρά μόνο λύσεις με «μπαλώματατα». Ο ίδιος ο δήμαρχος ύστερα από τις πιέσεις που δέχτηκε λόγω δημοσιότητας, αποδέχτηκε ότι τα μισά σχολεία στο Δήμο αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη στεγανοποίηση.
- Απραξία στην Ένταξη Ευάλωτων Ομάδων: Αντί να υιοθετηθούν πολιτικές συμπερίληψης, η δημοτική αρχή αφήνει τα ζητήματα αυτά να επιδεινώνονται, χωρίς να λαμβάνει πρωτοβουλίες για τη στήριξη των παιδιών Ρομά και άλλων ευάλωτων ομάδων.
Η έλλειψη προοπτικής για την εκπαίδευση αντικατοπτρίζεται και στην περιορισμένη συνεργασία με την τοπική κοινωνία. Αντί να εμπλέκει γονείς, εκπαιδευτικούς και ειδικούς στη διαμόρφωση πολιτικών, η δημοτική αρχή παραμένει αδρανής, χάνοντας πολύτιμες ευκαιρίες για δημιουργικές λύσεις.
Προτάσεις για Μια Βιώσιμη Εκπαιδευτική Πολιτική
Για να αναστραφεί η κατάσταση, απαιτείται μια νέα προσέγγιση που να εστιάζει στην ποιότητα της εκπαίδευσης και τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας:
- Ενίσχυση των Σχολείων στα Χωριά:
- Παροχή κινήτρων και διασφάλιση υποδομών για την κατοίκηση στα χωριά, ώστε να δοθεί μια λύση στο πρόβλημα των υψηλών ενοικίων.
- Επιστροφή των παιδιών στα σχολεία του χωριού τους, με διασφάλιση ίσων ευκαιριών στην εκπαίδευση.
- Ενσωμάτωση των σχολείων στις τοπικές κοινότητες μέσω δράσεων που ενισχύουν τη σύνδεση παιδείας και πολιτιστικής ζωής. Με χαρά άκουσα στο προηγούμενο δημοτικό συμβούλιο, πως είναι προς συζήτηση η ίδρυση ΚΔΑΠ για παιδιά Ρομά. Μια πρόταση που είχα κάνει στις τοπικές κοινότητες,όμως πρέπει να λειτουργήσουν προς όφελος όλης της κοινότητας, συγκεντρώνοντας όλα τα παιδιά της περιοχής, αποτελώντας ευκαιρία για πολιτιστικές και αθλητικές δράσεις για όλους.
- Επένδυση στις Υποδομές:
- Στοχευμένη χρηματοδότηση για τη συντήρηση και τον εκσυγχρονισμό των σχολικών κτηρίων.
- Παροχή σύγχρονων εκπαιδευτικών εργαλείων, ιδιαίτερα για μαθητές με αναπηρίες ή ειδικές ανάγκες.
- Πολιτικές Συμπερίληψης:
- Ισομερής κατανομή των μαθητών Ρομά σε όλα τα σχολεία του δήμου, με ταυτόχρονη ενίσχυση της εκπαιδευτικής τους υποστήριξης.
- Δομές εκπαίδευσης πρώιμης ηλικίας
- Προγράμματα επιμόρφωσης για εκπαιδευτικούς και δράσεις ευαισθητοποίησης της κοινότητας για τη σημασία της συμπερίληψης.
- Ανάπτυξη Στρατηγικού Οράματος:
- Δημιουργία τοπικών επιτροπών με τη συμμετοχή γονέων, εκπαιδευτικών και επιστημόνων, για τη διαμόρφωση μιας μακροπρόθεσμης εκπαιδευτικής στρατηγικής.
- Ενίσχυση της συνεργασίας με την κεντρική κυβέρνηση, με στόχο την αύξηση της χρηματοδότησης και τη θέσπιση πολιτικών που ανταποκρίνονται στις τοπικές ανάγκες.
Συμπέρασμα
Η εκπαίδευση δεν είναι πεδίο για εξοικονόμηση πόρων, αλλά επένδυση στο μέλλον. Ο Δήμος Καλαμάτας, αντί να ακολουθεί παθητικά τις κυβερνητικές επιλογές, πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη στήριξη της παιδείας με όραμα και αποφασιστικότητα. Με στοχευμένες παρεμβάσεις, συνεργασία με την τοπική κοινωνία και προτεραιότητα στη συμπερίληψη, μπορεί να εξασφαλιστεί ένα ποιοτικό και δίκαιο εκπαιδευτικό σύστημα που θα προσφέρει ευκαιρίες σε όλα τα παιδιά και θα ενισχύει την κοινωνική συνοχή της περιοχής.
Υ.Γ. Δεν έχω κατορθώσει να παρευρεθώ στα δύο τελευταία δημοτικά συμβούλια λογοδοσίας, καθώς με διάφορες προφάσεις γίνεται προσπάθεια υποβάθμισής τους και προγραμματίζονται ώρες εργασίας. Χρόνος για πίτες εύκολα βρίσκεται τα απογεύματα, για τα δημοτικά συμβούλια λογοδοσίας φαίνεται είναι δύσκολο.
Θανάσης Τσιγαρίδης
Δάσκαλος ΕΑΕ, MΕd Ειδική Αγωγή
ΜΑ Δημόσια Διοίκηση-Εκπαιδευτική Διοίκηση
Δημοτικός Σύμβουλος Δ. Καλαμάτας
