Δυο χρόνια από το ναυάγιο του «Αγία Ζώνη ΙΙ»: ένα περιβαλλοντικό έγκλημα χωρίς τιμωρία ακόμα

Στις 10 Σεπτεμβρίου συμπληρώνονται ήδη δύο χρόνια από το περιβαλλοντικό έγκλημα και την πετρελαιοκηλίδα που προκλήθηκε από το ναυάγιο του πετρελαιοφόρου «Αγία Ζώνη ΙΙ», μαυρίζοντας τις ακτές και τη θάλασσα του Σαρωνικού. Ωστόσο, δύο χρόνια μετά, το περιβαλλοντικό αυτό έγκλημα παραμένει ποινικά ατιμώρητο.

Συγκεκριμένα, ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η φάση της ανάκρισης, ενώ μεγάλη έκπληξη προκαλεί το γεγονός ότι για τρίτη φορά αντικαταστάθηκε ο αρμόδιος ανακριτής, προκαλώντας νέες σημαντικές καθυστερήσεις που επηρεάζουν αρνητικά την ολοκλήρωση της ανακριτικής διαδικασίας.

Υπενθυμίζεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2017, το WWF Ελλάς υπέβαλε στην Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Πειραιά που διερευνά τη συγκεκριμένη υπόθεση, μήνυση κατά παντός υπευθύνου για την πρόκληση θαλάσσιας ρύπανσης από πετρελοειδή στον Σαρωνικό Κόλπο. Θεωρώντας ότι πρόκειται για ένα σοβαρό περιβαλλοντικό έγκλημα που χρήζει παραδειγματικής τιμωρίας, το WWF Ελλάς, ως άμεσα ενδιαφερόμενη περιβαλλοντική οργάνωση, δήλωσε παράσταση πολιτικής αγωγής με σκοπό την υποστήριξη της κατηγορίας και την αποκατάσταση της οικολογικής ζημιάς. Η μήνυση βασίζεται στις οδηγίες 2005/35/ΕΚ «σχετικά με τη ρύπανση από τα πλοία και τη θέσπιση κυρώσεων, περιλαμβανομένων των ποινικών κυρώσεων» και 2008/99/ΕΚ «σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω ποινικού δικαίου».

Αν και σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών, η ρύπανση που προκλήθηκε από το ναυάγιο του Αγία Ζώνη ΙΙ αντιμετωπίστηκε με επιτυχία, ο κίνδυνος από παρόμοιες ή μεγαλύτερες πετρελαιοκηλίδες στις ελληνικές θάλασσες είναι πλέον πιο κοντά από ποτέ, καθώς τα σχέδια για εξορύξεις υδρογονανθράκων προχωρούν με ταχείς ρυθμούς και χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους τις άμεσες επιπτώσεις που θα έχουν σε περιβάλλον, οικονομία και κοινωνία. Η συνολική θαλάσσια περιοχή που έχει παραχωρηθεί στις πετρελαϊκές επιχειρήσεις για έρευνα και εξόρυξη πετρελαίου ή/και φυσικού αερίου καλύπτει σχεδόν 60.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα που εκτείνονται από τα βόρεια της Κέρκυρας, και καλύπτοντας σχεδόν το σύνολο του Ιονίου Πελάγους, φτάνουν ως τα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης.

Καθώς το αδίκημα της πρόκλησης πετρελαιοκηλίδας στον Σαρωνικό απομακρύνεται από τη συλλογική μνήμη, οι αργοί ρυθμοί απόδοσης ποινικών ευθυνών στη συγκεκριμένη υπόθεση εντείνουν το κλίμα ατιμωρησίας και δημιουργούν δικαιολογημένα την εντύπωση ότι φύση και άνθρωπος παραμένουν απροστάτευτοι απέναντι σε περιβαλλοντικές παρανομίες και εγκληματικές πράξεις που απειλούν το μέλλον του τόπου μας.

Επιπλέον, τον Δεκέμβριο του 2017, τρεις μήνες μετά το ναυάγιο του «Αγία Ζώνη ΙΙ», το WWF Ελλάς κατέθεσε στην 5η τακτική ανακρίτρια του Πειραιά ειδική έκθεση ως συμπληρωματικό υπόμνημα στη μήνυση που είχε προηγηθεί. Η έκθεση αυτή περιλάμβανε τη χαρτογραφική αποτύπωση της ρύπανσης κατά τις πρώτες μέρες μετά το ναυάγιο, στοιχεία για την οικολογική κατάσταση του Σαρωνικού, καθώς και κάθε διαθέσιμο δεδομένο για τις οικολογικές επιπτώσεις και την αντιμετώπιση σημαντικών ατυχημάτων πετρελαιοκηλίδας παγκοσμίως.